Osmanlıca Edebiyat Şiir Terkib-i Bend

Osmanlıca Edebiyat Şiir Terkib-i Bend

تركيب بند

Terkîb-i Bend 

1

ساقي كتور اول باده ي كيم مايه ء جاندر

آرام ده عقل ملامت زدكاندر 

Sâkî getir ol badeyi kim mâye-i candır
Ârâm-dih-i akl-ı melâmet-zedegândır

اول مي كه اولور صقيل دل اهل كمال

ناپخته لرك عقلنه باديء زيادر

Ol mey ki olur saykal-ı dil ehl-i kemâle
Nâ-puhtelerin aklına bâdî-i ziyandır


بر جام ايله ياپ خاطري زيرا دل ويران

مجهور خرابات اوله لي خيلي زماندر

Bir câm ile yap hatırı zîrâ dil-i vîrân
Mehcûr-ı hârâbat olalı hayli zamandır

ساقي ايچه لم عشقنه رندان خدانك

رندان خدا واقف اسرار نهاندر 

Sâkî içelim aşkına rindân-ı Huda'nın
Rindân-ı Huda vâkıf-ı esrâr-ı nihandır

ساقي ايچه لم رغمنه صوفئ حريصك

كيم مقصودي كوثر املي حور جنابدر
Sâkî içelim rağmına softa harisin
Kim maksadı Kevser emeli hûr-ı onandır

عشق اولسون او پير مئ پرورده ء عشقه

كيم باده سي صد ساله و ساقيسي جواندر

Aşk olsun o pîr-i mey-i perverde-i aşka
Kim badesi sad-sâle vü sâkîsi civandır

پير ميه صور مسئله ده وار ايسه شبهك

واعظلرك افسانه لر هپ هذياندر

Pîr-i meye sor mes'elede var ise şübhen
Vaizlerin efsâneleri hep hezeyandır

بن اكلادغم جرخ ايسه بو جرخ هپ انداز

يخشي كورينور صورتي اما كرBen anladığım çarh ise bu çarh-ı çep-endâz
Yahşi görünür sureti amma ki yamandır

بكزر فلك اول چنبر فانوس خياله

كيم تماثيلي سريع الجرياندر
Benzer felek ol çenber-i fânûs-ı hayale
Kim nakş-ı temâsîli serî'ü'l-cereyandır

ساقي بزه  مي صون كه دل تجربت أموز

انديشهء انجام ايله وقف خلجاندر 

Sâkî bize mey sun ki dil-i tecrübet-âmûz
Endîşe-i encam ile vakf-ı halecandır 

ايچ باده كوزل سو وار ايسه عقل و شعورك

دنيا وار ايمش يا كه يوغ اولمش نه امورك
İç bade güzel sev var ise akl ü şuurun
Dünyâ var imiş yâ ki yok olmuş ne umurun

2

يتمزمي بو قسري روش اغرب عالم

بر منزله ايرمزمي عجب كوكب عالم
Yetmez mi bu kasrî reviş-i ağreb-i âlem
Bir menzile ermez mi aceb kevkeb-i âlem

شمدي اويويانلر او زمان ده اويانورلر

بر صبحه رسيده اولور آخر شب عالم
Şimdi uyuyanlar o zamanda uyanırlar
Bir subha resîde olur âhir şeb-i âlem

پامال ايدر انجام كيمك اوستنه دونسه

آغاز ايده لي دوره بودر مشرب عالم

Pâ-mâl eder encam kimin üstüne dönse
Ağâz edeli devre budur meşreb-i âlem

بيك بويله جهان زر و سيم اولسه يتشمز

ممكنمي كه اسعاف اولنه مطلب عالم

Bin böyle cihân-ı zer ü sîm olsa yetişmez
Mümkin mi ki is'af oluna matlab-ı âlem

خارجدن اكر اولسه تماشاسنه امكان

مدهش كورينور هيكل مستعجب عالم

Hâricden eğer olsa temaşasına imkân
Müdhiş görünür heykel-i müstağreb-i âlem
 

آلمش يوكني شويله كه سيرنده خللسز

بر زره دخي قالديره مز مركب عالم

Almış yükünü şöyle ki seyrinde halelsiz
Bir zerre dahi kaldıramaz merkeb-i âlem

ابناي بشرده قاله جقمي بو معادات

بيلمم نه زمان طوغريله جق مذهب بشر 

Ebnâ-yı beşerde kalacak mı bu muâdât
Bilmem ne zaman doğrulacak mezheb-i âlem

هر صفحه ده بر شكل حقيقت ايدر ايراز

هركون چويرر بر ورقه مقلب عالم

Her safhada bir şekl-i hakikat eder ibraz
Her gün çevirir bir varaka makleb-i âlem
 

بيك درس معارف اوقونور هر ورقنده

يا رب نه كوزل مكتب اولور مكتب عالم

Bin ders-i maârif okunur her varakında
Yâ Rab ne güzel mekteb olur mekteb-i âlem

بو جسم كثيفك نره سي مركز قوت

يا رب نه مطيه ايله كزر قالب عالم

Bu cism-i kesifin neresi merkez-i kuvvet
Yâ Rab ne matıyyeyle gezer kâleb-i âlem 

سبحانك يا من خلق الخلق و سوّي

سبحانك سبحانك سبحانك الفا

Sübhâneke yâ men halaka'l-halka ve sevvâ
Sübhâneke sübhâneke sübhâneke el-fâ

3

اي قدرتكه اولميان آغاز و تناهي

ممكن دكل اوصافكي ادراك كماهي

Ey kudretine olmayan âğâz u tenâhî
Mümkin değil evsâfını idrâk kemâhî

هر نسنه قيلار وارلغكه حسن شهادت

هر ذره ايدر وحدتكه عرض كواهي

Her nesne kılar varlığına hüsn-i şehâdet
Her zerre eder vahdetine arz-ı güvâhî

حكمك قيلار اظهار بو آثار ايله مهري

امرك ايدر ابراز بو انوار ايله ماهي

Hükmün kılar izhâr bu âsâr ile mihri
Emrin eder ibraz bu envâr ile mâhı
 

دلسير بساط نعمك مرغ هوايي

سيراب زلال كرمكدر صوده ماهي

Dil-sîr-i bisât-ı ni'amın mürg-ı hevâyî
Sîr-âb-ı zülâl-i keremindir suda mâhî

ايلر كرمك آتشي كلزار خليله

مغلوب اولور پشه يه نمرود مباهي

Eyler keremin âteşi gül-zâr Halil'e
Mağlûb olur peşşeye Nemrûd-ı mübâhî

ظالملري عدلك نه زمان خاك ايده جكدر

مظلوملرك چيقمده در كوكلره آهي

Zâlimlerin adlin ne zaman hâk edecektir
Mazlumların çıkmadadır göklere âhı

بيكانه لره منحصر انواع حظوظات

محنت زدهء عشقكه مخصوص دواهي

Bigânelere münhasır envâ'-ı huzûzât
Mihnet-zede-i aşkına mahsûs devâhî 

سنسين ايدن اضلال نيجه اهل طريقي

سنسين ايدن اهدا نيجه كمكشه ء راهي

Sensin eden ıdlâl nice ehl-i tarîki
Sensin eden ihdâ nice güm-geşte-i râhı

حكمك كه اوله موجب خير و شر افعال

يا رب نه ايچوندر بو اوامر بو نواهي

Hükmün ki ola mûciıb-i hayr ü şer-i ef’âl
Yâ Rab ne içindir bu evâmir bu nevâhî

سندندر الهي بو مكر و بو فتنه

بو مكر و بو فتنه ينه سندندر الهيSendendir İlâhî yine bu mekr ü bu fitne
Bu mekr ü bu fitne yine sendendir İlâhî
 

كفتي بكن و باز زني سنك ملات

دست من و دامان تو در روز قيامتGüftî bi-kün ü bâz zenî seng-i melâmet
Dest-i men ü dâmân-ı tu der-rûz-ı kıyamet4

بر قطره ايچن چشمهء پر خون فنادن

باشن آله ماز بر دخي باران بلادن

Bir katre içen çeşıne-i pür-hûn-ı fenadan
Başın alamaz bir dahi bârân-ı belâdan

آسوده اولوم ديرسك اكر كلمه جهانه

ميدانه دوشن قورتيله ماز سنك قضادن

Âsûde olanı dersen eğer gelme cihâna
Meydâna düşen kurtulamaz seng-i kazadan

ثابث قدم اول مركز مأمون رضاده

وارسته اولوب دائرهء خوف و رجادن

Sâbit kadem ol merkez-i me'mûn-ı rızâda
Vareste olup dâire-i havf u recâdan

طورسون كف حكمكده ترازوي عدالت

خوفك وار ايسه محكمهء روز جزادن

Dursun kef-i hükmünde terâzû-yı adalet
Havfın var ise mahkeme-i rûz-ı cezadan 

هر كيم كه آرار بوي وفا طبع بشرده

بكزراكا كيم دولت اومار ظل همادن

Her kim ki arar bûy-i vefa tâb'-ı beşerde
Benzer ana kim devlet umar zıll-i Hümâ'danبي بخت اولانك باغنه بر قطره سي دوشمز

باران يرينه كهر و ياغسه سمادن

Bî-baht olanın bağına bir katresi düşmen
Baran yerine dün- ü güher yağsa semâdanارباب كمال چكه مز ناقص اولنلر
رنجيده اواور ديدهء خفاش ضيادن
Erbâb-ı kemâli çekemez nakıs olanlar
Rencide olur dîde-i huffâş ziyadan 
هر عاقله بر درد بو عالمده مقرر
راحت يشامش وارمي كروه عقلادن
Her âkile bir derd bu âlemde mukarrer
Rahat yaşamış var mı gürûh-ı ukalâdan

 حائل ايتمديلر بو لغزك سريني كيمسه
بيك قافله كچدي حكمادن فضلادن
Hail etmediler bu lugazin sırrını kimse
Bin kafile geçti hukemâdan fuzalâdan
قيل صنعت استادي تحيرله تماشا
  دم اورمه اكر عارف ايسك چون و چرادن
Kıl san'at-ı üstadı tahayyürle temâşâ
Dem urma eğer arif isen çûn u çerâdan 

ادراك معالي بو كوچك عقله كركمز

زيرا بو تراو او قدر ثقلتي چكمز
İdrâk-i maâlî bu küçük akla gerekmez
Zîrâ bu terâzû o kadar sıkleti çekmez